«استخرج» حروف اصليش «خ ، ر ، ج» وحروف زياده اش «ء ، س ، ت» است ، و «رجال» حروف اصليش «ر ، ج ، ل» وحرف زائدش «الف» است و «تدحرج» حروف اصليش «د ، ح ، ر ، ج» وحرف زياده اش «ت» ميباشد ، ودانستى كه حروف اصلى فعل يا سه حرف يا چهار حرف است ، سپس حروفى بر آنها افزوده شود ، وصيغه هاى ماضى ومضارع وامر وثلاثى مزيد فيه ورباعى مزيد فيه ساخته ميشود ، وهمچنان است اسم ، باضافه خماسى مجرد وخماسى مزيد فيه چنانچه در مبحث اسماء بيان خواهد شد.
وحروف زياده اين ده حرف است : " س ، ء ، ل ، ت ، م ، و ، ن ، ى ، ه ، ا" يعنى غير از اينها هرچه هست در هركلمه اى حروف اصلى است وزياده نيست ، نه اينكه اينها حروف اصلى كلمه نميشوند ، بلكه اينها هم اصلى ميشوند هم زياده جز" الف" كه اگر اصلى شود اصلش" ياء" يا" واو" بوده است ، وبا اين ده حرف جمله" سالتمونيها" و" اليوم تنساه" وهويت السّمان" وجملات ديگرى تشكيل داده اند تا براى حفظكردن آسان باشد.
حكايت كرده اند كه شاگردى از استادش پرسيد : حروف زياده كدام است؟ ، استاد گفت : " سالتمونيها" شاگرد به معنى جملة متوجّه شد وگفت : من تا حال نپرسيدم ، استاد گفت : اليوم تنساه" باز شاگرد متوجّه معنى شد وگفت : بخدا سوگند فراموش نكرده ام ، استاد گفت : اى احمق دو بار جواب سوءالت را دادم ، ونيز حكايت كرده اند كه ابو العبّاس بن محمّد بن يزيد مبرّد نحوى از استادش ابوعثمان بكر بن