(تقسيم سوم)

اسم : يا اسم جنس است يا اسم علم :

اسم علم : اسمى است كه براى يك فرد معيّن وضع شده باشد ، مانند : حسن ، حسين ، تقىّ ، نقىّ ، زيد ، عمرو ، محمود ، سعيد ، زبير ، كميل ، داود ، سليمان ، ابراهيم ، اسماعيل ، عبد الله ، سيبويه ، على اكبر ، فاطمة ، زينب ، ابو القاسم ، كاظم ، وغير اينها كه علم است براى افرادى از انسان ، وقريش ، قرن ، تميم كه علم است براى قبائلى ، ودلدل ، ذوالجناح ، يعفور كه علم است براى حيواناتى ، وتهران ، قم ، بصرة ، كوفة ، شام كه علم است براى بلادى ، وجبرئيل ، ميكائيل ، اسرافيل ، عزرائيل كه علم است براى فرشتگانى ، وهمچنين ديگر اسمائى كه براى افرادى واشخاصى بخصوص نام گذارى شده وميشود ، گرچه وضعش متعدّد باشد ، مثلا «حسن» را براى چندين نفر وضع نمايند ، لكن در هردفعه براى يك فرد نام گذارى شده ، برخلاف اسم جنس كه در يك دفعة براى معنى كلّىّ وضع شده وآن معنى كلّىّ افراد بيشمار دارد ، چنانچه بيان خواهد شد.

واسم علم از جنبه لفظ يا مفرد است يا مركّب ، ومركب يا اضافىّ است ، يا مزجىّ ، يا اسنادىّ :

مفرد ، مانند : زيد ، بكر ، حسن ، احمد ، محمّد ، علىّ ، فاطمة ، كبرى ، صغرى ، زهرة ، زهراء كه يك كلمه بيش نيست.

مركّب اضافىّ ، مانند : ابوذرّ ، عبد الله ، عبد الرّحيم ، غلامعلىّ ، عبد الحسين ، كرم علىّ ، ابو القاسم ، اديب الممالك ، مشاور السّلطنة ،