(تقسيم ششم)
اسم يا مقصور است يا ممدود يا منقوص يا صحيح الآخر يا شبه صحيح الآخر.
١ ـ «اسم مقصور» وآن هراسمى است كه آخرش الف باشد ، وآن الف يا لام الفعل است يا زائد ، وزائد يا براى تانيث است يا براى الحاق ، بناء بر اين سه قسم ميشود :
" قسم اول" مانند" هدى ، رضا ، مصطفى ، مستشفى ، موسى ، عيسى ، يحيى ، مسلقى ، واوزان اين قسم بسيار است.
" قسم دوم" وآن بر چند وزن است ، مانند" حبلى : زن آبسيتن ، بهمى : گياهى است ، رجعى : بازگشتن" و" عطشى : زن تشنه ، دعوى : ادّعاءكردن" و" ذكرى : يادكردن ، ظربى : جانورهائى مانند گربه كه گنده بو هستند ، حجلى : كبكها ، دفلى : درخت خرزهره" و" بردى : جوئى است در شام ، مرطى : نوعى از راه رفتن ، حيدى : انسانى يا حيوانى كه از شادى جستن كند ، جمزى : بزمين رفتن" و" اربى : سختى وبلاء" و" حبارى : مرغابى" و" سمّهى : نادرست" و" سبطرى : نوعى از راه رفتن" و" حثّيثى : بسيار برانگيختن" و" كفرّى : شكوفه خرما يا غلاف آن" و" خلّيطى : درهم شدن" و" شقّارى : گياهى است سرخ رنگ ولاله را هم گفته اند" وغير اينها اوزان غريبة ونادرةاى هست كه در كتابهاى لغت مذكور ميباشد.
" قسم سوم" مانند" ارطى : درختى است كه بارش مانند عنّاب است ، وزنش ملحق به جعفر است" و" ذفرى : استخوان پشت