بر وزن فعل"" زنبور بر وزن فعلول"" عبّاس بر وزن فعّال"" حسين بر وزن فعيل"" صابون بر وزن فاعول"" اكبر بر وزن افعل"" مفتاح بر وزن مفعال".

(ابنيه افعال ثلاثىّ مجرّد)

فعل ماضى ثلاثى مجرد را سه بناء است" مفتوح العين ـ مكسور العين ـ مضموم العين" يعنى يا عين الفعل آن مفتوح است ، بر وزن" فعل" مانند" ضرب : زد" و" نصر : يارى كرد" و" منع : بازداشت «يا مكسور است ، بر وزن» فعل «مانند» علم : دانست و «حسب : پنداشت» يا مضموم است ، بر وزن «فعل» مانند «شرف : با شرافت شد» ، ودر هرسه بناء فاء الفعل مفتوح ، ولام الفعل در چهارده صيغه مختلف است ، وبناء ماضى ثلاثى مجرد از هرمصدرى باشد يكى از اينهاست ، وغير اينها نيست ، جز چند لفظ كه در تقسيم دهم مذكور خواهد شد.

وفعل مضارع ثلاثى مجرد همچنان داراى سه بناء است ، يعنى عين الفعل يا مضموم ، يا مكسور ، يا مفتوح است ، ودر هرسه بناء حرف مضارع مفتوح ، وفاء الفعل ساكن ، ولام الفعل در چهارده صيغه مختلف است ، چنانچه صورت كتابت آنها گذشت.

لكن ماضى مفتوح العين از بعضى مصدرها مضارع آن مكسور العين است مثل «ضرب ـ يضرب» واز بعضى مصدرها مضارع آن مضموم العين است مثل «نصر ـ ينصر» واز بعضى مصدرها مضارع آن مفتوح العين است مثل «منع ـ يمنع».