محمرّ «در تصغيرش ميگوئى :» معيلم ، مقيتل مطيلق ، مكيسب ، محيمر «ودر اين مثالها ميم اهمّ است ، زيرا قوام اسم فاعل وامثالش به آن است ، ودر مثل» تقاطر ، تبرّز ، حبنطى : كوتاه ، ميگوئى : «تقيطر ، تبيرز ، حبينط» به حذف حرف زائد دوم ، وجائز است بگوئى «قويطر ، بريرز ، حبيطى» به حذف حرف زائد اول ، زيرا دو مثال اول مصدر است ، وحروف زيادة در مصدر يكسان است ، ومثال سوم ملحق به «سفرجل» است ، ونون والف در آن زائد است ، وفضلى براى هيچيك بر ديگرى نيست.

واگر سه حرف يا بيشتر زيادة دارد ، وچهارمينش مدّة است ، يا ميشود مدّة را بسبب حذف چهارمين قرار داد ، زيادة بر پنج حرف را حذف مينمائى ، وبر وزن «فعيليل» مصغّر ميكنى ، وگرنه زيادة بر چهار حرف را حذف ميكنى وبر وزن «فعيلل» مصغّر مينمائى ، ومراعات ابقاء اهمّ نيز بايد بشود ، وبر سر كلمه اگر همزه وصل باشد در هرصورت اولى به حذف است ، مثالهاى آنها را ملاحظة كنيد «متبيّن ، افتتاح ، استخراج ، مقعنسس ، محمارّ ، اصفرار» در تصغير اينها گوئى : «متيبين ، فتيتيح ، سخيريج ، مقيعس ، محيمير ، صفيرير» ، وآن صيغه هائى كه در اثر حذف بر وزن «فعيلل» بناء ميشود جائز است در عوض محذوفش ياء دوم تصغير بر آن زيادة شود ، مانند «معيليم ومقيعيس» در «معيلم ومقيعس».

(تصغير رباعى مزيد)

اگر يك حرف مدّ در مرتبه چهارم زائد است ، بر وزن «فعيليل»