وبايد دانست كه بيان مغالبة منحصر باين طريق نيست ، بلكه ميتوان در همه جا با ماده «غلبة» بيان نمود ، چنانچه با تعبيرات ديگر نيز ميتوان بيان كرد ، مانند :

(«فَساهَمَ فَكانَ مِنَ الْمُدْحَضِينَ :) پس يونس مساهمة كرد پس از مغلوبين بود ـ صافّات ـ ٣٧ ـ ١٤١» مساهمة : قرعه كشى است.

اين سه باب كه مزيد آن يك حرف است.

(٤)

(باب انفعال)

ماضى اين باب بر وزن «انفعل» ميباشد ، هرماضى ثلاثى مجرد كه به اين باب آورده شود همزه مكسورى ونون ساكنى در اولش زياد ميشود ، وعين الفعل مفتوح ميگردد اگر نباشد «انفعل» ميشود ، وملحقات چهارده صيغه همان است.

مضارع اين باب بر وزن «ينفعل» ميباشد ، همزه ماضى حذف ميشود ، وحرف مضارع بجايش آورده ميشود ، وعين الفعل مكسور ميگردد ، وعلامات همچنان است.

شش صيغه امر حاضر چنان است كه حرف مضارع از سر صيغه مضارع حذف ميگردد وبجايش همزه مكسورى آورده ميشود ، وهشت صيغه ديگر چنانچه دانسته شد لام مكسورى بر مضارع داخل ميكنند ، وآخر چهارده صيغه چنان است كه در آن بابها گفته شد.

مصدر اين باب بر وزن «انفعال» است.

امثله ماضى : " انفطر ، انفطرا ، انفطروا ، انفطرت ، انفطرتا ،