عمدتا به ذكر يك تعريف اكتفا شده ، ثانيا پاره اى از تعاريف ممكن است در نظر بدوى مكرّر بنمايد ، ليكن تفاوت آنها در تقدّم وتأخرّ برخى كلمات ويا تفاوت جزيى ديگر كه بر اساس انتخابى حساب شده از سوى مؤلف آن بوده تفاوت مفهومى ومنطقى آن تعاريف را نيز ايجاب مى كند. ونكته مهمتر اينكه دقّت در سير تدريجى اين تفاوت تعبيرات در طى قرنهاى متمادى با توجه به حوادث تاريخى وتغييرات حكومتها وخلافتها ، خواننده خبير را به ارتباط آن تعاريف با نوع مسائل اجتماعى وسياسى نشان مى دهد كه مى توان در اين مورد به فصلهاى امامت ، عصمت ، ايمان ، كلام الله و... مراجعه كرد.

٦ ـ برخى از اصطلاحات كه به صورت مركّب انتخاب شده است ، مانند «الايجاب والسّلب» ، «الصغيرة والكبيره» ... واز آن دو ، آن يك كه اولين حرف او در ترتيب هجايى تقدّم رتبى دارد اصل قرار گرفته ودر جايگاه ديگرى تنها به ارجاع اكتفا شده است. واين امر ارجاع در موارد مرتبطى كه نقش تعريفى ويا توضيحى دارد در سراسر اين تأليف در پايان هر مدخلى رعايت شده است.

٧ ـ در نامگذارى منابع اين كتاب به نام مشهور آن اكتفا نشده ، زيرا نام مشهور بعضى از كتابها موجب اشتراك با منابع ديگر مى شده ، در حاليكه نام اصلى كتاب اين مشكل را نداشته ، ودر مواردى كه چند منبع ، اشترك اسمى داشته اند با نسبت به مؤلّف ، آن كتاب شناسانده شده است. از اينرو مراجعه به كتابنامه قبل از مطالعه كتاب سودمند خواهد خواهد بود.

در خاتمه بايستى از زحمات واحد نشر بنياد پژوهشهاى اسلامى ، وسرپرست آن ، جناب آقاى عطايى وخصوصا جناب آقاى صفاء الدين بصرى ، كه در ارائه خدمات فنّى وزيبا سازى اين اثر ، سعى بليغ فرموده اند تشكر شود.

گروه كلام وفلسفه

بنياد پژوهشهاى اسلامى