|
اين صورت به استهزا وسخريه شبيه خواهد بود. اين دو قسم از دعا كه ذكر شده ، به بركت اهل بيت عصمت عليهمالسلام در دسترس جماعت شيعه واماميه چنان بسيار است كه به خواندن عُشرى از اعشار آن فرصت نمى توان يافت. اما قسم اول : پس بيشتر آنها در مصباح شيخ طوسى ومصباح كفعمى ودو كتاب اقبال وسمات ابن طاووس ـ قدس الله أسرارهم ـ در ضمن تعقيبات وادعيه هفته واعمال سال وغير آن مندرج است ، وقسم دوم نيز در اثناى اين كتب وغير آنها درج شده است از قبيل دعاجات خمسة عشر ومناجات معروف به انجيليه ودعاى كميل نعي وغير اينها ، وقسمت دوم صحيفه كامله ، بلكه همه آنها در مقام دوم است. ونيز بايد دانست برخى از اين دعاها با حالت خوف مناسبت دارد وبرخى با حالت رجاء ، وبعضى با حال سختى وبلا سازش دارد وبعضى با حال آسودگى ورخا ، وهمچنين است حال ادعيه ديگر نسبت به احوال ديگر در تناسب واقتضاى حال بر حسب احوال مختلفى كه بر انسان توارد مى كند. پس بهتر آن است كه انسان در هر حالت آن دعا را بخواند كه با حالت وى مناسبت دارد وحالش اقتضاى خواندن آن را مى نمايد ، با تدبر در معانى آنها وبا گريه وتضرع واگر تو اين راه را به روى يقين خواهى كرد كه همين راه نزديك ترين راه ها به سوى خداى تعالى است ، وبه وسيله آن مقاصد دنيا وآخرت به دست مى آيد. |
شارح گويد : در موقع تمثيل به قسم دوم اگر چه اين مرحوم در اين كلام بالخصوص از دعاى ندبه اسم نبرده است ، ليكن واضح است كه دعاى ندبه چنان كه مضمونش سهل است ، اسمش نيز بر آن دلالت مى نمايد [كه] بى شبهه از قسم دوم است ، وبنابر اختيار اين بزرگوار نبايد اين دعا را بدون حالت گريه وزارى وتضرع وسوگوارى خواند ؛ زيرا چنان كه استدلال كرده شبيه به سخريه واستهزا خواهد بود ؛ براى اين كه غالب مضمون آن مقارن با گريه وندبه است ، مخصوصاً نيمه دومش كه در بعضى جاها تعبير به عبارت دعا بدون آن حالت با التفات به معنى آن نمى توان نمود ، مگر اين كه خواننده از معنى عبارت بى خبر باشد ولفظ گويد ومعنى از خدا خواهد!