ـ أجل لاسم الإشارة أحكام ، نتبيّنها من خلال الأمثلة.
(١) |
(٢) |
ـ عاد هذا المسافر. |
ـ عاد هذان المسافران. |
ـ استقبلت هذا المسافر. |
ـ استقبلت هذين المسافرين |
ـ رحّبت بهذا المسافر. |
ـ رحّبت بهذين المسافرين. |
ـ ما محل «هذا» من الإعراب في أمثلة المجموعة الأولى؟
إنّ اسم الإشارة «هذا» في المثال الأوّل في محل رفع فاعل.
في المثال الثّاني في محلّ نصب مفعول به.
في المثال الثّالث في محل جرّ بحرف جر.
ـ هل طرأ أي تغيير على آخر هذه الكلمة بتغيير محلّها من الإعراب؟
لا ، لم يطرأ تغيير على آخر هذه الكلمة بتغيير محلّها من الإعراب.
ـ عندما يلتزم الاسم علامة واحدة من علامات الإعراب يكون مبنيّا أم معربا؟
ـ يكون الاسم مبنيّا عندما يلزم حالة واحدة لا تتغيّر بتغير موقعه في الجملة.
ـ لنأخذ أسماء الإشارة الواردة في المجموعة الثّانية ماذا نلاحظ؟
ـ نلاحظ أن اسم الإشارة في المجموعة الثّانية طرأ عليه تغيير بتغيّر موقعه في الجملة إذ رفع بالألف ونصب وجرّ بالياء وحاله في هذا حال المثنّى.
ـ عندما يتغيّر آخر الكلمة بتغيّر محلّها من الإعراب تكون معربة أم مبنية؟
كلّ كلمة تتغيّر حركة إعرابها بتغيّر موقعها في الجملة تكون معربة.