الضَّرْب بالعَصَا* وقال* فى التذكرة فى الحَجَر هَبْتَةٌ ـ أى وَقْرةٌ حكاها ثعلب* صاحب العين* الهَبْت ـ حُمُق وتَدْلِيهُ* أبو زيد* وقد هَبِت* صاحب العين* كل مَحْطُوط مَهْبُوت وهَبَتَه اللهُ دَرَجة ـ حَطَّه والخِنَّاب ـ الأَحْمَق مَرَّة هُنَا ومَرَّة هنا* ابن جنى* الخَوْخَاء ـ الأحْمَق والجمع خَوْخاؤُنَ* ابن دريد* البَغْثَرُ ـ الأحْمَق الضَّعِيف والأنثى بَغْثَرَةٌ* أبو عبيد* الدِّفْنِسُ والدِّفْناسُ ـ الأحْمَق* ابن السكيت* رجل مُسْتَلَبُ العَقْل ومُهْتَلَسه ورجُل مَأْلُوسٌ كلُّ ذلك يُعْنَى به الذاهِبُ انعقل* قال أبو على* أَصْل الالْس الخِدَاع والتَّقْرِيد ـ أبْلَغ ما يكونُ من الخِدَاع وسيأتى ذكره ان شاء الله تعالى* ابن دريد* رجُل لَعْوَقٌ ـ مَسْلُوس العَقْل خَفيفه* صاحب العين* اللَّعْوقَة ـ سُرْعة الانْسان فيما أخَذَ فيه من خِفَّة ونَزَقٍ والمُسْتَباه ـ الذى لا عَقْلَ له* وقال* رجُل مُمْتَلَخ كذلك* وقال* عُتِه الرجُلُ فهو مَعْتوه والاسم العَتَاه ـ وهو اختِلاط العقل شَبِيه بالبَلَه* أبو عبيد* مَعْتُوه بَيِّن العُتْه والعَتَه* صاحب العين* والعَتَاهَةُ والعَتَاهِيَة ـ ضُلَّال الناسِ* أبو عبيد* المَأْفُون ـ الذى لا زَوْرَ له ولا صَيُّورَ ـ أى رَأْى يُرْجَع اليه* ابن السكيت* أصله من الْأَفْن ـ وهو أن يُسْتَخْرَج ما فى الضَّرْع من اللبَنِ أَفَتَها يَأْفِتُها وسيأتِى ذِكْر الأَفْن فى باب الحَلَب ان شاء الله تعالى* أبو عبيد* المَأْفُوك ـ كالمَأْفُون* قال أبو على* أصْل الافْك الصَّرْف وأكثره عن الخَيْر يقال أَفَكه اللهُ يَأْفكُه أَفْكا* قال* وعَمَّ ابن السكيت بالأَفْك ولم يَذْكُر أين غَلَب وأنشد
إن تَكُ عن أَحْسَن الصَّنَائِع مَأْ |
|
فُوكاً ففى آخَرِينَ قد أُفِكُوا |
* غيره* الفَجْفاجُ ـ المَأْفُون المُخْتال* أبو عبيد* البِرْشاعُ ـ الاهْوَج المُنْتَفِخ وأنشد
* ولا بِبِرْشاعِ الوِخَامِ وَغْبِ*
وقيل هو الأَحْمَق مع طُول وسيأتى ذِكْر الوَغْبِ والوَغْدِ ان شاء الله تعالى* وقال* الأَلْق فى كلامِ قَيْس ـ الأحْمَق وفى كلام تميم الأَعْسَرُ وقد تقدم والأَعْفَكُ ـ الأحْمَق* ابن السكيت* وقد عَفِك عَفَكا* ابن دريد* وهو الأَعْفَكُ