علم است در كتب ادب وسير بسيار است كه بجهت احتراز از اطناب نقل حتّى مختصرى از آن را نيز روا نمى دارم ، ولى خوانندگان طالب اطّلاع بيشتر در اين باب به كتب مربوطه ، از جمله عقد الفريد «كتاب اليتمة في النسب» مراجعه فرمايند (ج ٣ ص ٣١٢ الى ٤١٧).

اولين كتاب انساب

ابن النديم در مقاله سوم الفهرست ، ودر فنّ أول آن مقاله تحت عنوان «أسماء وأخبار الصدر الأوّل ممّن أخذ عنه المآثر والأنساب والأخبار» از هفده نفر (نسّابه) نام مى برد ، وتأليفاتى براى آنان مى شمارد ، كه در آن ميان يكى هم «نسّابه بكرى» است كه «نصرانى بود ورؤبة بن العجّاج ازو روايت كرده است» (١).

__________________

(١) قاضى المعافى بن زكريّا ، أديب محدّث ، أخبارى مشهور ، در كتاب نفيس خود «الجليس الصالح» مى گويد : مازنى از اصمعى ، واو از علاء بن أسلم روايت كند كه از رؤبة بن العجّاج (شاعر ورجز سراى معروف أوائل قرن ٢) شنيدم كه گفت : به نزد «نسّابه بكرى» رفتم از من پرسيد كيستى؟ گفتم : من رؤبة بن العجّاجم ، گفت : در معرّفى ات كوتاه آمدى گرچه خود را شناساندى؟ گويا تو از آن مردمانى كه اگر درباره آنها خاموش بمانم از من چيزى نخواهند پرسيد ، واگر سخنى با آنان گويم آن را نخواهند پذيرفت ، گفتم : اميدوارم كه من چنان نباشم ، گفت : دشمنان آدمى كيانند؟

گفتم : نمى دانم تو به من بگو ، گفت : عموزادگان نابكار ، كه اگر از آدمى كارى ناروا وناپسند بينند آن را همه جا وهمه وقت بازگو كنند ، وچون كارى شايسته وبسزا بينند آن را پنهان كنند وبه كسى نگويند ، سپس گفت : دانش را آفتى وننگى ونابود كردنى است ، آفت آن فراموشى ، وننگ آن دروغ بستن بدان ، ونابود كردنش آموختن آن به