جزو جمع همان قبيله اى كه بدان آمده بودند محسوب وبدان منسوب مى گشتند ، وبدانها مولى گفته مى شد ، وحتّى گاه از طريق فرزندخواندگى «تبنّى» اينان فرزند يكى از افراد آن قبيله اى كه او را خريده يا اسير كرده يا پناه داده ويا به او كارى فرموده است ، بشمار مى آمدند وميراث مى بردند.

قرآن مجيد با آيه مباركه «... وَما جَعَلَ أَدْعِياءَكُمْ أَبْناءَكُمْ ذلِكُمْ قَوْلُكُمْ بِأَفْواهِكُمْ وَاللهُ يَقُولُ الْحَقَّ وَهُوَ يَهْدِي السَّبِيلَ ادْعُوهُمْ لِآبائِهِمْ هُوَ أَقْسَطُ عِنْدَ اللهِ فَإِنْ لَمْ تَعْلَمُوا آباءَهُمْ فَإِخْوانُكُمْ فِي الدِّينِ وَمَوالِيكُمْ» (احزاب : ٣ و ٤).

رسم وعنوان خلاف حقيقت وطبيعت (تبنّى ـ فرزندخواندگى) را الغاء ، ولى رابطه «ولاء» را ابقاء فرمود. پيغمبر اكرم صلى‌الله‌عليه‌وآله كه با رأفت كامله وعطوفت شامله خود همواره وتا نفس بازپسين در مقام دلجويى از ضعيفان وبينوايان واحقاق حقوق ايشان وتوصيه بحال آنان بود ، ودر ساعات باز پسين حيات طيّبه اين جهانى خود ، وپيش از آنكه به لقاى حق نائل وبه رفيق اعلا واصل شود ، مى فرمود :

«أرقّاؤكم ، أرقّاؤكم ، أطعموهم ممّا تطعمون ، وألبسوهم ممّا تلبسون» و «الصلاة وما ملكت أيمانكم» با صدور فرمان واطلاق بيان «مولى القوم منهم» و «مولى القوم من أنفسهم» و «الولاء لحمة كلحمة النسب لا يباع ولا يوهب» (كنز العمّال ج ١٠ ص ٣٢٤ ببعد).

انتساب قطعي موالى را به همان قوم وقبيله اى كه بسبب «ولاء» بآن تعلّق داشتند تأييد وتحكيم فرمود ، وبدين سان آن خفّت وخوارى احتمالى وكسر شأنى كه متوجّه موالى مى شد ، از ميان برداشته شد ، وشارع مقدّس براى حفظ وحراست حقوق موالى واجراى امور وحدود مربوط به آنان احكام دقيق