« ودر تفسير مشهور عسكري عليهالسلام ـ كه بمولاى ما صاحب العسكر منسوبست ـ حديثى مطوّل مشتمل بر حكايت آن حال على التفصيل مذكور شده ، ومن مى گويم : صاحب آن تفسير ـ چنانچه محمّد بن على بن شهرآشوب رحمهالله در معالم العلماء آورده ومن در حواشى كتاب نجاشى وكتاب رجال الشيخ تحقيق كردم ـ حسن بن خالد برقى است برادر ابى عبد الله محمّد ابن خالد برقى وعم أحمد ابن ابى عبد الله برقى وباتفاق علماء ثقة ومصنّف كتب معتبره بوده است.
در معالم العلماء گفته : وهو أخو محمّد بن خالد ، من كتبه تفسير العسكري من إملاء الإمام عليهالسلام ، واما تفسير محمّد بن القاسم ، كه از مشيخه روايت ابى جعفر بن بابويه است علماء رجال او را ضعيف الحديث شمرده اند ، تفسيريست كه آن را از دو مرد مجهول الحال روايت كرده ، وايشان بأبي الحسن الثالث الهادي العسكري عليهالسلام اسناد كرده اند وقاصران نا متمهران اسناد را معتبر مى پندارند وحقيقت حال آن كه تفسير موضوع ، وبأبي محمّد سهل بن أحمد الديباجي مسند وبر مناكير احاديث واكاذيب اخبار محتوى ومنطوى واسناد آن بامام معصوم مختلق ومفتريست ، انتهى » (١).
__________________
(١) شارع النجاة للمحقق الداماد : لم نظفر به ، وفي الذريعة ١٣ : ٤ (شارع النجاة : رسالة فتوائية فارسية ، والظاهر ان هناك نسخة منها في مكتبة السيد جلال الدين المحدث بطهران).
اما ترجمة النص المذكور إلى العربية فهي :
« في تفسير العسكري عليهالسلام ـ المشهور والمنسوب الى مولانا صاحب العسكر ـ حديث طويل مشتمل على ذكر حاله بالتفصيل ، وانا أقول : صاحب هذا التفسير ـ كما أورده محمد بن علي بن شهرآشوب رحمهالله في معالم العلماء ، وحققته أنا في حواشي كتاب النجاشي ، وكتاب رجال الشيخ ـ هو الحسن بن خالد البرقي أخو أبي عبد الله محمد بن خالد البرقي وعم أحمد بن أبي عبد الله البرقي ، وهو باتفاق العلماء ثقة ، من مصنف الكتب المعتبرة.
قال في معالم العلماء : وهو أخو محمد بن خالد ، من كتبه تفسير العسكري ، من إملاء الإمام عليهالسلام ، واما تفسير محمد بن القاسم ، من مشايخ رواية أبي جعفر بن بابويه ، وعلماء