است.

٩ ـ " سرّيّة" بمعنى كنيزى كه در خانه براى خدمت واستمتاع منزلش دهند ، يائش براى نسبت وتائش براى تانيث است ، وجمعش" سرارى است ، گفته اند : منسوب است به سرّ بمعنى جماع يا خفاء ، زيرا مولايش با او جماع ميكند واز زوجه آزادش غالبا مخفىّ ميدارد ، وضمّة از تغييرات نسبت است ، مانند منسوب به دهر كه دهرىّ گفته شده ، واخفش گفته : از سرور مشتقّ است ، زيرا مولايش به او مسرور است ، واصلش" سرّورة" بوده ، مانند قدّوسة ، لام الفعل را بدل به ياء كردند سرّوية شد ، واو را قلب به ياء ، ودر ياء ادغام ، وماقبلش را مكسور نمودند سرّيّة شد.

١٠ ـ «مؤونة» موونة نيز گفته ميشود ، بمعنى قوت وآذوقه ، وزنش فعولة است از «مان ، يمون ، مونا : فراهم كردن آذوقه ولوازم زندگى» يا از «مان ، يمان ، مانا» به همان معنى ، وبعضى گفته اند : وزنش «مفعلة» از اون مشتقّ است ، ضمّه عين الفعل را به فاء الفعل نقل كرده اند ، وآن بمعنى لنگه بار است ، گويا مؤونة بار گرانى است بر دوش فراهم كننده ، وفرّاء گفته : از «اين : سختى ومشقّة» مشتقّ است ، عين الفعل را قلب به واو كرده اند ، زيرا فراهم كننده مؤونة در سختى ومشقّت است ، وامثال اين صيغه هاى مشكلة بسيار است ، ودر اوائل شرح نظّام ومبحث ذو الزّياده آن وحاشيه جامع المقدّمات مذكور است.