وصدورش مصدر گويند ، ونظر به وقوع وقرارش بر مفعول اسم مصدر نامند ، ودر فعل لازم نظر به اتّصاف فاعل مصدر است ، ونظر به خود فعل كه در فاعل ثابت است اسم مصدر ميگويند ، اينك مثالهائى از عربىّ وفارسىّ ميآوريم ، ودر هرمادّه اى كه در عربى فرق نيست جاى آن را خالى ميگذاريم ، ودر فارسى اسم مصدر گرچه بسيار واز عربى بيشتر است ، ولى كلّيّت ندارد.
مصدر عربى |
اسم مصدر عربى |
مصدر فارسى |
اسم مصدر فارسى |
طهارة |
طهر |
پاك بودن |
پاكيزه گى |
علم |
ـ |
دانستن |
دانش |
تربية |
ـ |
پروريدن |
پرورش |
بسط |
بسطة |
گستردن |
گسترش |
قدرة |
ـ |
توانستن |
توان |
ذهاب |
ـ |
رفتن |
رفتار |
فعل |
فعل |
كردن |
كردار |
تحرّق |
حرقة |
سوختن |
سوزش |
ضحك |
ـ |
خنديدن |
خنده |
بكاء |
ـ |
گرييدن |
گريه |
قول |
قالة |
گفتن |
گفتار |
ارادة |
ـ |
خواستن |
خواهش |
خشية |
ـ |
هراسيدن |
هراس |