زياد شده هاى بر اصل بنام ضمير است ، وضمير از اقسام اسم است ، وشرحش در مبحث اسماء خواهد آمد ، وضميرهائى كه در اينجا گفته ميشود بنام ضمير فاعل است ، اينك بيان هريك از آن زياد شده ها :

١ ـ ضرب ـ حروف زياده ندارد ، فقط سه حرف اصلى مفتوح شده است ، ولى ضمير مفرد مذكّر غائب كه هو باشد در آن مستتر است ، يعنى اين فعل از جهت معنى داراى آن ضمير است ، ولى در صورتى كه اسمى از فاعلش در پيش مذكور باشد ، ودر اصطلاح آن ضمير را فاعل گويند ، نه آن اسمى كه پيش از فعل مذكور است ، مانند «زيد ضرب : زيد زد» در اين صورت ميگوئيم : زيد مبتدا است ، وضرب خبر مبتدا است ، ودر ضرب ضمير هو مستتر است كه راجع به زيد وفاعل فعل است ، واگر گفته شود : «ضرب زيد : زد زيد» در اين صورت ميگوئيم : ضرب فعل ، وزيد فاعل آن است ، ودر ضرب ضميرى نيست ، وجهت اين اصطلاحات در علم نحو روشن ميگردد.

٢ ـ ضربا ـ الف علامت تثنية وضمير فاعل است ، يعنى الف در اين صيغه فاعل است مانند هو در آن صيغه ، ودر اصطلاح آن را ضمير مستتر يعنى پنهان ، واين را ضمير بارز يعنى آشكار گويند ، مانند «زيدان ضربا : دو مرد بنام زيد زدند» الف در ضربا راجع به زيدان وفاعل فعل است ، واگر پيش از فعل نامى از فاعل نباشد گفته ميشود : ضرب زيدان ، در اين صورت ميگوئيم : ضرب فعل وزيدان فاعل است ، ونيازى به ضمير نيست.